Haritalarda Yer Şekillerini Gösterme Yöntemleri
İnsan ile doğal çevre arasındaki karşılıklı ilişkileri
inceleyen coğrafyanın dağılış, nedensellik, ilgi veya bağıntı olmak üzere üç
prensibi vardır. Bu prensiplerin başında dağılım ilkesi gelir.
Coğrafya konuları işlerken elde edilen verilerin ve ulaşılan
sonuçların yeryüzündeki dağılışı haritalar yardımıyla yapılır. Haritalar
sayesinde coğrafi olaylar daha kolay anlaşılır hale gelir.
HARİTALARDA YER ŞEKİLLERİNİ GÖSTERME YÖNTEMLERİ
Haritalarda yer şekillerini belirgin bir şekilde
gösterebilmek için çeşitli çizim yöntemleri geliştirilmiştir. Harita çizimi
yapılırken kullanılış amacına göre en uygun çizim yöntemi seçilir.
1.
İzohips (Eş Yükselti Eğrileri) Yöntemi
Deniz
seviyesinden itibaren aynı yükseklikteki noktaların birleştirilmesiyle elde
edilen iç içe geçmiş kapalı eğrilere izohips eğrileri denir. Bu eğriler üç
boyutlu yer şekillerinin iki boyutlu modelleridir.
Eğriler aynı zamanda deniz ve göl derinliklerini göstermek
için de kullanılır. Aynı derinliğe sahip eğrilerin birleştirilmesi sonucunda izobat adı verilen eş derinlik eğrileri
oluşturulur.
2.
Kabartma Yöntemi
Yeryüzü
şekillerinin belirli bir ölçek dahilinde küçültülerek oluşturulan maketleridir.
Bu yöntem, yerşekillerinin gerçeğe en uygun olarak gösterilmesini sağlar.
Ancak, kabartma haritaların yapılışı ve taşınması zor olduğundan kullanım alanı
dardır.
3.
Renklendirme Yöntemi
İzohips yöntemi ile çizilmiş haritalarda, izohipsleri daha
kolay çizebilmek için belirli yükselti aralıkları farklı renklerde
boyanır. Hangi renklerin hangi yükselti
aralığında yer aldığı haritanın lejant bölümünde gösterilir.
·
0-200 metre -> Yeşil
·
200-500 metre -> Açık
yeşil
·
500-1000 metre -> Sarı
·
1000-2000 metre ->
Kahverengi
·
2000+ metre -> Koyu
kahverengi
Okyanus ve denizlerde derinlik mavinin tonlarıyla gösterilir.
Okyanus ve denizlerde derinlik mavinin tonlarıyla gösterilir.
4.
Tarama Yöntemi
Kalınlıkları, eğim ile orantılı olarak artan çizgilerle
çizilir. Çizgiler eğimin çok olduğu yerde kalınlaşır, eğim azaldıkça incelir.
Düzlükler beyaz bırakılır. Az kullanılan bir metotdur. Büyük ölçekli ve özel
amaçlı haritalarda kullanılır.
5.
Gölgelendirme Yöntemi
Yerşekillerinin bir yönden
ışıkla aydınlatıldığı düşünülür. Buna göre, ışık alan yerler açık, gölgede
kalan yerler koyu renkte boyanır. Haritacılıkta daha çok yardımcı bir yöntem
olarak kullanılır.
0 yorum:
Yorum Gönder